Expert aan het woord

Interview met Michiel Anten

Beleidsadviseur

De verborgen kracht van warmte uit water

Heb je ooit stilgestaan bij de enorme potentie van water? Als bron van leven natuurlijk, en ook als bron van warmte. Water is overal, van de kraan in onze keuken tot de rivieren die door ons land stromen. En wist je dat water ook kan bijdragen aan de energietransitie? Michiel Anten, aanspreekpunt voor aquathermie bij Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden, vertelt hoe hij met warmte uit water stadsverwarming creëert.

Michiels reis in de waterwereld begon tijdens zijn studie Watermanagement in Wageningen. Zijn fascinatie voor waterbeheer en irrigatiesystemen in de landbouw bracht hem naar projecten in West-Afrika en Latijns-Amerika, waar hij lokale gemeenschappen hielp met duurzame oplossingen. Michiel: “Het was een ongelooflijk leerzame tijd. Ik leerde over waterbeheer in diverse klimaten, en ook over hoe essentieel water is voor het leven van mensen. Dit besef legde de basis voor mijn huidige focus op aquathermie.”

Aquathermie is een techniek die steeds belangrijker wordt binnen de energietransitie. Het draait om het terugwinnen van warmte uit oppervlaktewater, zoals rivieren en kanalen, en uit afvalwater, zoals uit rioolwaterzuiveringinstallaties. Deze warmte wordt gebruikt voor het verwarmen van woningen en gebouwen via warmtenetten.

Zo vervolgt hij: “De energietransitie is steeds belangrijker geworden in de maatschappij, en in aquathermie combineer ik mijn passie voor water met duurzame energie.” Deze stap is zowel technisch als beleidsmatig interessant, omdat aquathermie innovatie vereist op verschillende vlakken, zoals het terugwinnen van warmte, het ontwerpen van warmtenetten, en het ontwikkelen van wet- en regelgeving. En vooral: het enthousiast maken van bewoners!

Warmte terugwinnen uit water

“Water in het riool is vaak verrassend warm, vooral als het uit huizen komt,” zegt Michiel. “Met warmtewisselaars en warmtepompen kunnen we deze warmte terugwinnen. Maar we staan ook voor uitdagingen, zoals het garanderen van een stabiele warmtelevering.” 

 

Een mooi voorbeeld is het project in Driebergen, waar warmte uit een rioolwaterzuiveringsinstallatie gebruikt kan worden om een hele woonwijk te verwarmen, legt Michiel uit: “Het vereist technisch vernuft om zo’n systeem te ontwerpen, en bovenal moeten we zorgen dat genoeg mensen mee willen en kunnen doen en dat alles wettelijk goed geregeld is.” Michiel benadrukt dat aquathermie zich nog in een relatief vroeg stadium bevindt, en dat samenwerking met alle partijen cruciaal is.

"Het idee dat afvalwater een bron van duurzame energie kan zijn, klinkt voor velen verrassend."

Niet één dag hetzelfde

De waterwereld is veelzijdig, en geen dag is voor Michiel hetzelfde. Zijn werk varieert van het begeleiden van technische onderzoeken tot vergaderingen met gemeentebesturen, woningcorporaties en energiecoöperaties. “Ik werk samen met verschillende partijen om de warmte uit water optimaal te benutten. Elk project heeft zijn eigen uitdagingen.”

Een recente ontwikkeling is de vergunning voor een aquathermie-installatie in Utrecht, die warmte uit het Merwedekanaal zal halen om een nieuwe woonwijk te verwarmen. Deze complexe projecten vereisen technische expertise en zorgvuldige afwegingen omtrent milieu-impact. Michiel: “We moeten rekening houden met de invloed op de waterkwaliteit en het ecosysteem. We willen geen schade toebrengen aan de natuur, en daarom werken we nauw samen met ecologen en ingenieurs en maken we afspraken.”

Wat Michiel het meest verrast in zijn werk, is de hoeveelheid innovaties die plaatsvinden in de watersector. “Er gebeurt veel meer dan mensen zich realiseren. Van het terugwinnen van cellulose uit wc-papier voor hergebruik, tot struviet – het hergebruiken van urine als kunstmest: de watersector zit vol met verborgen innovaties. De meeste mensen staan er niet bij stil wat er allemaal gebeurt zodra ze de wc doortrekken of het bad leeg laten lopen. En die ‘afvalstromen’ zijn eigenlijk waardevolle bronnen.”

Impact maken

Michiel ziet volop kansen voor jonge professionals die willen bijdragen aan de verduurzaming van de watersector. “Er is een enorme vraag naar nieuw talent, zowel technisch als sociaal. Als je interesse hebt in het ontwerpen van systemen, het implementeren van duurzame oplossingen of het begeleiden van mensen in de energietransitie, dan is de watersector een uitstekende plek om impact te maken.” Ook voor data-experts liggen er kansen. “We hebben veel data over waterbeheer en energie, maar we hebben slimme mensen nodig om die informatie om te zetten in praktische toepassingen.”

 

De watersector biedt een breed scala aan carrièremogelijkheden die bijdragen aan de energietransitie en het duurzame waterbeheer. Michiel laat zien dat werken in deze sector divers is en van groot belang voor de toekomst. Of het nu gaat om projecten met afvalwater of internationale samenwerking, de waterwereld biedt eindeloze kansen voor innovatie en duurzame oplossingen.

 

Wil jij ook bijdragen aan de energietransitie en werken aan een duurzamere wereld? De watersector staat te springen om nieuwe talenten die willen helpen om van water de krachtbron van de toekomst te maken.